Ben sana içme demiyorum. İstersen hobi olarak yine iç, ama içince vücudunda neler olduğunu bir öğren :)
(Not: Yazının orjinalini <İngilizce> okumak daha mantıklı olacaktır.)
Akşamdan Kalmak nedir?
“Yehuuuu!!! Hadi kendimizi hunharca hasta edecek içeceklerle zehirleyelim.”Bu sizin bu sabah bedelini ödediğiniz önceki geceki savaş çığlığınızdı.
Peki akşamdan kalmak tam olarak ne anlama geliyor?
“Akşamdan kalmak” vücudunuzun çok fazla alkol alımına verdiği tepkidir!
Herkesin alkole karşı olan toleransı farklıdır (bu tolerans erkeklerde kadınlara oranla daha fazladır), ancak şüphesiz yeterince alkol alan herkes içince baş ağrısı, ishal, kusma, yorgunluk, kaygı, sarsıntı, yoksunluk hissi gibi semptomları tecrübe edecektir.
Alkol etkisini aç karnına içince, uykusuz şekilde içince ya da efor sarfederken (dans pistinde sabah kadar dans etmek dahil) daha çok gösterecektir.
… insan üstü bir oranda işemek ve beyninizi süngere çevirmek…
Alkol kan akışınıza karışır karışmaz, hipofiz bezinize vücudunuzun susuz kalmasını engelleyen hormon olan Vazopressini üretmemesini söyler.
Vazopressin olmaması durumunda, çok içilen bir akşamın ilk belirtisi olarak vücut sıvılarınız direkt olarak mesanenize hücum ederler.
Alkol alırken vücudunuz, dışardan aldığı sıvının dört katı kadarını kaybeder. İşte akşamdan kalma sabahların en büyük belirtisi olan sünger, dil ve baş ağrısının temel sebebi bu aşırı sıvı kaybıdır.
Vücudun su kaybetmesinin neden başağrısına etkisi olduğunu hiç düşünmüş müydünüz?
Vücudunuz susuzluktan o kadar çaresiz bir hale gelir ki işlevlerine devam edebilmek için beyninizden su çalarlar. Bu durum da beyninizin büzüşmesine neden olur.
Beyin büzüşünce beyni kafa tasınıza bağlayan zar gerilir ve bu durumda kafanızı kesip atmayı isteyeceğiniz bir başağrısına neden olur.
Ayrıca gece boyunca idrar yapmaktan dolayı sinirler, kaslar ve hücreler için çok önemli olan tuz, potasyom ve magnezyum kayıplarınız yorgun ve bitap hissetmenize sebep olur.
Bunların yanında yine çok idrara çıkmaktan dolayı, karaciğerin doğal enerji kaynağı olan glukojeni de tüketmiş olursunuz.
…rezalet hissetmenize sebep veren zehirli kimyasallar üretmek…
Vücudumuz alkolü parçaladığında, karaciğerimiz yüksek oranda zehirli olan Asetaldehid üretir.
İnsan vücudu bu Asetaldehidi, Asetaldehid dehidrojene ve Glutatyona çevirecek hormonlara sahiptir.
Ama çok fazla alkol alımında, bu hormonlar tüm zararı gidermeye yetişemediği için kandaki zehir oranı artar ve bu durumda baş ağrısı ve diğer belirtilere yol açar.
Fikriniz olması için şu örneği verebiliriz:
Vücuttaki Asetaldehid parçalayıcı enzimleri bloke eden bir hap olan Antabuse, alkolizm tedavisinde kullanılıyor.
Sonuç olarak hapı aldıktan sonra bir damla alkol bile baş ağrısı, kusma, göğüs ağrısı, mide bulantısı, halsizlik, bulanık görme, kaygı ve yüksek tansiyon gibi belirtilere sebebiyet veriyor.
…bazen ne içtiğiniz önemlidir…
Kırmızı şarap ve viski, brendi, burbon, tekila gibi koyu renkli likörler, açık renkli olan rom, vodka ve beyaz şarap gibi alkollere nazaran fermantasyon esnasında congener denen maddelerden daha çok ihtiva ederler.
Resimde alkol tiplerine göre içerdikleri congenerleri görebilirsiniz.
Congenerler temel olarak akşamdan kalma sendromlarını daha zorlayıcı seviyelere getirirler.
Bunların yanında şampanya gibi köpüklü alkoller de çok ciddi başağrılarına yol açarlar. Köpürmelerine sebebiyet veren karbonat, ayrıca alkolün de daha kolayca emilmesine yardımcı olur. Bu sebeple alkol oranı emsallerine göre düşük olsa da, etkileri daha iddialı olabilir.
… ayrıca hangi sırayla içtiğiniz…
Örnek olarak likör öncesi bira içmek bira içerisindeki karbonattan dolayı likörün kana daha hızlı karışmasına sebebiyet verecektir. Bu sebeple sert alkoller öncesi bira, şampanya gibi köpürdeyen alkolleri içmek akşamdan kalma etkilerini daha fazla arttıracaktır.
Ayrıca sizi her daim “Bilader, karıştırmadan iç şunları! ” diye sizi uyaran kadeh arkadaşınız var ya, işte onun kıymetini bilin. Eğer bir sonaki günün nasıl geçeceği sizin için önemli ise, o gece birden fazla alkol türünü karıştırmak pek akıllıca bir hareket olmayacaktır. Her alkol türünün üreteceği farklı tiplerdeki congenerler ertesi sabah çekeceğiniz sancıların çeşidini ve etkilerini arttıracaktır.
… ancak biraz gayret ederseniz acıyı minimize edebilirsiniz…
Elbette bu problemin bir tane sihirli tedavisi yok. Ancak yapacağınız birkaç hareket size ciddi anlamda yardımcı olabilir.
Yemek: Dolu bir mideyle içmek, yiyecekler alkolü emeceği için hem alkolün etkisini azaltırlar hem de midenizi korurlar. Ertesi gün, yumurta, muz ve meyve suyunun olduğu bir kahvaltı, bulundurduğu cysteine, potasyum ve fruktoz sayesinde akşamdan kalmanın yaratacağı etkilerle daha rahat başa çıkmanıza yardımcı olacaktır. Ayrıca içeceğiniz sporcu içecekleri gece boyunca idrar yoluylaa kaybettiğiniz elektrolitler, tuz ve şekeri ikame edecektir. Ancak bilinenin aksine kahve size yardım etmeyecek, sadece vücudunuzun daha fazla su kaybetmesine yol açacaktır.
Su içmek: İçtiğiniz her birim alkol için bir bardak su için.
Multivitamin almak: Beş dakikada bir tuvalete giderek kaybettiğiniz vitaminleri yerine koymanıza yarar.
Karıştırmayın: Yukarıda bahsetmiştik.
İki aspirin alın: Harareti engellemek için bol su ile gece yatmadan ve sabah kalkınca iki aspirin alın. (AAB Not: Alka-Seltzer daha çok işe yarar;) )
Not: Sadece alkollü iken değil, herhangi bir şekilde ilaç kullanırken doktorunuza ve/veya eczacınıza danışın.
